Loopbaancoach Sandra Meijer helpt mensen met het uitvinden of ze een match zijn met hun baan. Het klinkt zo logisch: als jouw eigenschappen, waarden en persoonlijkheid overeenkomen met jouw baan, dan zou dat een match moeten zijn. Toch hebben maar weinig mensen daarbij stilgestaan. Sandra legt mij uit hoe je een start kunt maken met uitvinden of jij een match bent met je baan.
Wie ben jij en wat voor baan heb je?
Het begint allemaal met zelfkennis. Nu denk ik dat mezelf best goed ken, maar ik heb nooit stilgestaan bij mijn eigenschappen in combinatie met het werk dat ik gekozen heb. Sandra geeft een voorbeeld om duidelijk te maken waarom het belangrijk is dat jij matcht met je baan:
“Stel je bent een heel sociaal wezen en je hebt van huis uit meegekregen dat je eerlijk met elkaar moet omgaan. Als je dan in een keiharde commerciële organisatie gaat werken, waar het alleen maar draait om goede resultaten, dan blijf je zitten met een schurende situatie. Hetzelfde geldt als je graag zelf tot resultaten komt en je werkt ergens waar je langs duizend lijntjes moet en iedereen overal zijn plasje over moet doen. Dan raak je ook gefrustreerd.”
Voor mij is dit best wel een eye opener. Ik heb mijn persoonlijkheid nooit meegewogen in de keuze voor een baan. Dat heb ik niet eens gedaan toen ik een studie koos! Dus ik kan me heel goed voorstellen dat er met mij meer mensen zijn die hier nooit echt over hebben nagedacht.
“Het is belangrijk dat je een aantal dingen van jezelf goed weet. Wat wil jij uit jouw werk halen? Wat zijn jouw talenten en kun je die ook goed inzetten? Past het werk bij de normen en waarden die je hebt? En bij je privéleven enzovoort.”
Wie ben jij?
Een zoektocht naar wie je bent en waar je voor staat, is zo makkelijk nog niet. Want waar moet je beginnen? Sandra tekent een aantal wolkjes uit de losse pols op een plaat. Dit zijn allemaal factoren die maken wie jij bent. Dit komt natuurlijk nooit helemaal overeen met jouw baan, maar ergens moet er een overlap zitten. En in die overlap vind jij jouw werkgeluk. Of zoals Sandra liever zegt “voor jou waarde(n)vol werk”.
We bespreken de meest voorkomende onderdelen, maar dit is voor iedereen weer anders. Om je alvast een beetje op weg te helpen, geven we je wat voorbeelden:
Persoonlijke situatie & belemmerende verplichtingen
Het is natuurlijk nogal een verschil of je zoals ik alleen verantwoordelijk bent voor je kat of dat je een enorm huis, met dito hypotheek en twee kinderen hebt. Dit weegt mee in wat jij van jouw baan verwacht en nodig hebt.
Jouw wensen en dromen
“Deze worden heel vaak vergeten,” vertelt Sandra.
“Mensen hebben het vaak over waar hun baan aan moet voldoen. En als ze dan 5 minuten voor ze weggaan iets zeggen als ‘Ja, wat ik eigenlijk wil…’ Dan spits ik mijn oren, want dan krijg je te horen wat ze eigenlijk diep in hun hart graag zouden willen doen. Hier is in veel gevallen later best wat mee te doen.”
De dingen die mensen dan noemen spelen vaak al jaren in hun hoofd.
“Bijvoorbeeld dat ze liever willen schrijven of eigenlijk parttime willen werken. Het zijn dingen waar ze naar verlangen, maar wat niet kan of niet mag. Bijvoorbeeld omdat ze bang zijn voor wat hun omgeving zal denken of omdat ze zichzelf door hun financiën laten tegenhouden.”
Zijn verwachtingen van anderen belangrijk?
“Iedereen maakt wel eens keuzes die je vrienden wel of niet leuk vinden. Je ouders zijn ook heel belangrijk in wat zij bewust of onbewust aan je hebben meegegeven over werk en je verhouding tot werk. Veel mensen hebben meegekregen van hun ouders dat ze hard moeten werken, moeten zorgen voor zekerheid en een vaste aanstelling in een bedrijf dat niet failliet kan gaan. Of het ook leuk is, is dan een luxe vraag. Het gaat om geld en het gaat om zekerheid, terwijl dat nu helemaal niet meer alles overwegend hoeft te zijn. Natuurlijk werk je om je leven te kunnen betalen, maar je kunt prima op zoek gaan naar een goede mix. Soms doen mensen iets om redenen die eigenlijk niet vanuit hun eigen kompas komen. Het is leuk om je eigen kompas af te stoffen en te gaan ontdekken.”
Met jouw kompas bedoelt Sandra jouw eigen drijfveren, meningen en ervaringen. Jouw kompas gaat alleen over jou en niet wat anderen mogelijk vinden of ideeën die je van anderen hebt meegekregen. Dit speelt natuurlijk wel mee. Soms heb je andermans mening je eigen gemaakt. Dat kan goed zijn, maar het kan je ook in de weg zitten. Door op zoek te gaan naar jouw eigen kompas, naar wat jou drijft en waar jij blij van wordt, kun je een baan vinden waar je echt gelukkig van wordt.
Dat is best eng, want anderen gaan daar een mening over hebben. Maar of die mening positief of negatief zal zijn weet je niet. En hoe belangrijk vind je de mening van anderen? Of vind je je eigen geluk belangrijker?
Mindset
“Heb je een fixed mindset of een growth mindset? Ben je iemand die denkt: ‘het is zoals het is’ of geloof je dat je zelf dingen kunt leren en er invloed op kunt uitoefenen? Dat maakt al dat je makkelijker geluk kunt vinden of niet. Als je een growth mindset hebt, dan zie je veel meer dat je er invloed op hebt en wil je ook dingen leren. Daardoor blijf je breder inzetbaar. Ieder van ons heeft wel iets meer fixed mindset dan die zou willen. Daar is altijd iets aan te verbeteren bij jezelf.”
Belevingen en ervaringen tot nu toe
“Wat kun je leren van je leven en je loopbaan tot nu toe? En van alle keuzes die tot nu toe zijn gemaakt? Wat weet je al waar je je happy bij voelt? Waarvan weet je dat het niet zo goed bij je past?”
Het zijn vragen die Sandra eigenlijk in elk loopbaancoachingstraject wel stelt en zeker goede vragen om aan jezelf te stellen. Al zijn ze makkelijker gesteld dan beantwoord.
Kwaliteiten
Sandra vraagt vaak aan mensen wat hun kwaliteiten zijn.
“Ik ben altijd benieuwd naar wat mensen on the spot noemen. Vervolgens doe ik een oefening waarbij die persoon aan zijn omgeving moet vragen waar ze hem/haar voor inschakelen. Dus vragen als ‘Waar schakel je mij graag voor in? Waar vind je dat ik meerwaarde heb? Waar zie je mijn toegevoegde waarde?’ En dan niet het negatieve stuk, want dat weet iemand vaak heel goed zelf. Het leuke is dat een heleboel dingen worden herkend, maar er komen vaak ook heel veel dingen bij. Als een kwaliteit heel vanzelfsprekend is voor jezelf, dan zie je het niet meer.”
Dit is zeker een leuke oefening om met mensen om jou heen te doen! Vraag het aan je vrienden, partner, collega’s en ouders en ontdek waar zij jouw kwaliteiten zien.
En nog veel meer!
Naast de bovenstaande onderdelen zijn er nog veel meer zaken waar je over kunt nadenken om een beeld te krijgen van jezelf, zoals:
- Zelfvertrouwen
- Levensfase
- Waarden in je leven
- Drijfveren en werkwaarden
- Referentiemateriaal (met wie vergelijk je jezelf en waarom)
- Kennis
- Opleiding
- Werkervaring
- Skills en competenties
- Gezondheid fysiek en mentaal
En misschien kun jij deze lijst voor jezelf nog verder aanvullen of zijn sommige zaken niet van jou op toepassing?
Het zijn grote vragen en hier vind je dus niet in 5 minuten het antwoord op. Dit kost denkkracht en tijd. Praat hier ook met anderen over. Dit kan een professional zoals Sandra zijn, maar ook vrienden en/of familie die jou goed kennen kunnen je vast wat tips en ideeën over jezelf geven.
Wat voor baan heb je?
Als je een beetje een beeld hebt van jezelf, kun je naar je werk gaan kijken. Dit doe je op ongeveer dezelfde manier, maar dan met andere onderdelen, zoals:
Aansprekende werkgever/branche
In wat voor branche werk jij? Dit is een van de zaken waar ik veel tegenaan ben gelopen in mijn carrière. Het werk an sich vond ik leuk (en doe ik dus nog steeds) maar de werkgevers en de commerciële branche paste niet bij mij. Ik wil graag meebouwen aan een betere wereld en de commerciële wereld wil vooral geld verdienen. Daar zat voor mij een mismatch.
Aansprekende dienst/product
Is de dienst/het product iets wat je leuk vindt? Ligt daar je interesse?
Een vriend van mij kwam erachter dat hij het product wat hij maakte echt geweldig vond. De werkgever en de manier waarop zij wilde dat hij het maakte niet. Nu werkt hij voor een ander bedrijf en heeft hij zijn werkgeluk weer helemaal gevonden. Dat hij het product leuk vond, was heel waardevol om te weten. Daardoor kon hij op zoek naar een ander bedrijf die hetzelfde product maakt, maar dat beter bij zijn persoonlijke waarde en normen past.
Uitdaging
Als je iets lang doet, dan wordt het vanzelf een routine. Routines kunnen fijn zijn, maar het zorgt er bij mij voor dat ik me een beetje ga vervelen. Ik wil uitgedaagd worden. Ik wil af en toe mijn hersenen moeten kraken om tot het antwoord te komen. Dan kom ik met een lekker gevoel thuis. Het gevoel dat ik hard gewerkt heb en dat het mijn tijd waard was.
Hoe is dit voor jou? Houd jij van uitdaging of zoek jij juist meer structuur en zekerheid in je baan?
Collega’s
Dit is voor mij misschien wel de allerbelangrijkste. Iedereen heeft onderdelen in zijn werk die niet leuk zijn of dagen dat je er echt de pest in hebt. Maar als je dit kunt delen met je collega’s dan is het al een stuk minder erg. Hoe leuker de collega’s, met hoe meer plezier ik naar mijn werk ga. Ook in de gesprekken die ik met mensen over hun werk heb gehad, waren collega’s een belangrijk onderdeel. Kijk dus vooral ook of jij je thuis voelt bij de mensen waar je mee samenwerkt.
En nog veel meer!
Ook bij je werk zijn er meer zaken waar je naar kunt kijken, zoals:
- Taken
- Verantwoordelijkheden
- Cultuur
- Manager
- Ontwikkelmogelijkheden
- Arbeidsvoorwaarden
- Zekerheid/zorg
- Toekomstperspectief
- Flexibiliteit werkgever
En ook hier geldt dat niet alles op jou van toepassing hoeft te zijn en dat je het zelf kunt aanvullen met onderdelen die jij ook belangrijk vindt in jouw werk.
Durf eerlijk te kijken naar de match tussen jou en je baan
Het is een behoorlijke uitdaging om een antwoord te vinden op al deze vragen. En om te bedenken wat jij belangrijk vindt. Als je een beeld hebt van jezelf en je werk, dan kun je kijken waar deze twee overeenkomen. Maar daar stopt het niet. Dat is namelijk het moment dat je eerlijk naar je baan moet kijken. Match jij met jouw baan? Is er genoeg overlap tussen jou en je werk? Volgens Sandra is daar ook zeker lef voor nodig:
“Durf ook te kijken hoe je dan het meest passende werk kunt vinden. Mensen zetten zichzelf zo vast in de baan die ze hebben of die ze denken dat ze moeten hebben.”
Dit laatste herken ik als geen ander. Ik heb er best lang over gedaan om mijn goed betaalde commerciële baan los te laten. Om er bewust voor te kiezen iets minder geld te hebben en meer te gaan voor wat ik écht leuk vind. Ik was bang voor wat mijn omgeving zou denken, maar stiekem ook bang voor hoe ik mezelf zou zien. Als je eenmaal eerlijk gaat kijken naar wie je bent en erachter komt dat dit niet matcht met je baan, dan is dat best pijnlijk. Maar het is ook mooi! Want nu je het weet, kun je op zoek gaan naar een baan die wel écht bij je past. Een baan waar je werkgeluk in vindt.
Over Sandra
Sandra Meijer is arbeids- en organisatiepsycholoog en heeft een passie voor alles wat er in de combinatie mens & werk beter of fijner kan. Ze heeft jaren ervaring in het HR veld, zowel bij profit als non-profit organisaties. Sinds 2010 werkt ze volledig als zelfstandig coach en loopbaanadviseur onder het vaandel Sandra Meijer Coaching & Advies.
Ze waait regelmatig uit op Texel en dat combineert ze graag met haar passie voor (loopbaan)coaching. Daarom heeft ze Texel Coaching opgezet. En last but not least werkt ze ook heel graag samen met haar coach-collega’s van het collectief Lemongrass Coaching.
Sandra heeft een eigen coachruimte bij NEST Amstelveen waar ze dagelijks mensen coacht in het vinden van meer werkgeluk oftewel meer waarde(n)vol werk. Wil je eens met iemand praten over jouw werkgeluk of sparren over jouw carrièrepad? Neem dan vooral contact op met Sandra!